تاریخچه قبرستان بقیع

تاریخچه قبرستان بقیع 

بَقیع یا بقیع‎الفرقد یا جنت‎البقیع نام زمینی در مدینه است.
بقیع قبل از تخریب

پیشینه‎ی تاریخی بقیع به دوران قبل از اسلام می‌رسد ولی در کتب تاریخی به روشنی قدمت تاریخی آن مشخص نشده‌است. بعد از هجرت مسلمانان به مدینه، بقیع تنها قبرستان مسلمانان گردید. مردم مدینه قبل از آمدن مسلمانان به آن‎جا اجساد مردگان خود را در دو گورستان «بنی‎حرام» و «بنی‎سالم» و گاهی نیز در منازل و خانه‌های‎شان دفن می‌کردند و در واقع بقیع اولین مدفن و مزاری است که به دستور پیامبر اسلام توسط مسلمین صدر اسلام به وجود آمده‌است.
اولین کسی که در آنجا به توصیه وی دفن شد عثمان بن مظعون بود که از دوستان نزدیک پیامبر و علی بن ابیطالب به شمار می‌رفت؛ علی در سخنانش او را بسیار یاد می‌کرد و از روی علاقه‌اش به او، نام یکی از فرزندانش را عثمان نهاد. رسول الله برخی از شهدای اُحُد و نیز فرزندش، ابراهیم، را در آنجا دفن کرد و به این ترتیب بر شرافت آن افزود. بعدها که عثمان پسر عفان در قبرستان یهودی‌های مدینه به اسم حس کوکب دفن شد، معاویه بقیع را به قدری گسترده ساخت که قبر عثمان در بقیع قرار گیرد.
بقیع هم‌اینک مدفن ۴ امام شیعه (امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام باقر و امام صادق) است. همچنین قبر بیشتر زنان پیامبر و نیز عباس عموی پیامبر و فاطمه بنت اسد، مادر امام علی و برخی دیگر از بزرگان در این قبرستان قرار دارد. بقیع قبرستانی است مورد احترام همه فرقه‌های اسلامی، و اکنون در چند قدمی حرم پیامبر قرار دارد.

دلیل ویرانشدن قبور
وهابیان در ۸ شوال سال ۱۳۴۳ (هجری قمری) قبور ائمه بقیع را ویران کردند.
تا آن زمان بر روی قبور پیشوایان و سایر بزرگان اسلام که در مدینه مدفون بودند گنبدها و بناهایی قرار داشت. ائمه بقیع در بقعه بزرگی که به‏ طور هشت ضلعی ساخته شده بود و اندرون و گنبد آن سفیدکاری شده بود مدفون بودند. پس از تسلط وهابیان بر مدینه‌ آن‌ها ضمن تخریب قبور آثاری که بر روی قبور قرار داشت را نیز از بین بردند. در جریان این واقعه بارگاه امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام محمد باقر و امام جعفر صادق نیز ویران شد.
این حرکت وهابیان اعتراضاتی در پی داشت. علاوه بر ویرانی قبور امامان شیعه، مزار عبدالله بن عبدالمطلب و آمنه پدر و مادر پیامبر اسلام عباس عموی پیامبر و اسماعیل از فرزندان امام جعفر صادق نیز به طور کامل ویران شد.
وهابیان از حدود ۲۰۰ سال پیش به وجود آمدند و بسیاری از مسایل دین اسلام را منکر شدند. به عقیده آنها هر کس که وهابی نباشد مشرک محسوب می‌شود و بر این اساس جان و مال و ناموسش مباح است.

ضریح چهار امام معصوم در قبرستان بقیع قبل از تخریب

قبرستان بقیع و قبور شریف قبل از تخریب

1. بیت الاحزان2. قبر مطهر چهار امام معصوم3. دختران پیامبر۴. زنان پیامبر8. عثمان (خلیفه سوم)10. فاطمه بنت اسد

(تصویر بالا)-بنای حرم حضرت خدیجه(ع) بزرگ بانوی اسلام

(تصویر بالا)-قبر حضرت حمزه سید اشهدا قبل از تخریب

مسجد النبی در مدینه درهای متعدد دارد مانند باب جبرئیل، باب النساء و ... روبروی باب جبرئیل و باب النساء خانه ها و کوچه های تنگ و بسیار قدیمی وجود داشت. این خانه ها و کوچه ها معروف به محله بنی هاشم بود.
برخی از این کوچه ها تا قبرستان بقیع امتداد داشت و در دوران های مختلف محفوظ مانده بود و برخی از خانه های آن نیز بازسازی شده بودند. مالکان مغازه ها و دکان های این کوچه از سادات علوی بودند.از سال 1364 هجری شمسی تا 1366 این محله به کلی تخریب و تا قبرستان بقیع باز و محل عبور و مرور زائران شد و بخشی از آن در توسعه شرقی مسجد النبی جزو مسجد شد.

(تصویر بالا و پائین)-کوچه بنی هاشم قبل از تخریب.

تصاویر قبرستان بقیع در آن مقطع، از آن رو دارای اهمیت است که چند سال بعد، با روی کار آمدن آل سعود و وهابیون در عربستان و پایان قدرت عثمانی‌ها در این دیار، گنبد و بارگاه موجود در آن تخریب شد.حتی اهل تسنن(عامی ها) از این عمل کافرانه عصبانی شدند و اعتراض کردند ولی با برخورد شدید وهابیت روبرو شدند و ساکت شدند.

این اقدام در آن زمان، مورد اعتراض دولت ایران قرار گرفت و حتی (حتی)رضاشاه پهلوی علیه آن بیانیه صادر کرد.
گفتنی است، سعودی‌ها سال 1340 قمری (1301 شمسی)، قدرت را در عربستان به دست گرفتند و سال 1343 قمری (1304 شمسی) ‌ساختمان‌های موجود در بقیع را تخریب کردند.

(مدینه در قدیم)

کار به بقیع و کوچه بنی هاشم در مدینه و حتی آثار تاریخی دیگر مدینه متوقف نشد ،مکه هم از دست این قوم ابلح در امان نماند.

نمایی از خانه خدا در سال 1297 هـ.ق