قطره ای از دریای مکارم اخلاقی پیامبر(ص)
قطره ای از دریای مکارم اخلاقی پیامبر(ص)
حضرت محمد(ص) از کودکی دارای ویژگی
های اخلاقی فراوانی بود. وی بر عکس دیگر کودکان هم سن و سالش که ژولیده و
نامرتب بودند همواره پاکیزه و آراسته بود؛ به وسایل بازی بچه ها، علاقه و
رغبتی نشان نمی داد؛ از خوردنی ها، تنها به اندکی قانع بود، هرگز دروغ نمی
گفت و کار زشت انجام نمی داد؛ خنده بیجا نمی کرد، خودخواه و متکبر نبود؛
هرگز کسی را نمی آزرد و با هیچ کس درشتی نمی کرد؛ بردبار، رازدار، با وفا و
امین بود؛ از زیرکی خاصی برخوردار بود و همتی بلند داشت. با فقرا نشست و
برخاست می کرد و آنان را دوست می داشت؛ بسیار متواضع و فروتن، و زاهد و
پارسا بود؛ نمی گذاشت کسی در سلام بر او تقدّم جوید امید آنکه وجود پاک
پیامبر خدا(ص) را همواره الگو و اسوه خویش بدانیم و از او درس بیاموزیم.
پیامبر(ص) و کمک در خانه
پیامبر
در امور مربوط به خانه نیز یار و همراه همسر خود بود؛ به طوری که در نظافت
خانه و پختن غذا به همسر خود کمک می نمود؛ کارهای شخصی خود را به تنهایی
انجام می داد.
پیامبر(ص) و خنده رویی با مردم
پیامبر اسلام(ص) اغلب خندان و
متبسّم بود، مگر آن گاه که قرآن فرود می آمد، یا در حال وعظ و پند دادن
بود. رسول خدا(ص) کلام خویش را با تبسّم می آمیخت، و چهره ای خندان داشت، و
با دیگران نیز با خوشرویی و خوشخویی برخورد می کرد. روایت شده است: «بیش
از همه، لبخند داشت».
پیامبر(ص) و ادب در برخورد
سلام گفتن و دست دادن و
مصافحه کردن، نشان ادب، تواضع و حسن خلق است. در حدیث آمده است: «از خلق و
خوی حضرت آن بود که با هرکس برخورد می کرد، آغاز به سلام می نمود». و
همچنین روایت شده است: «هرگاه با مسلمانی دیدار می کرد، با او دست می داد» و
در دست دادن نیز مواظب بود تا دست خویش را زود عقب نکشد، تا مبادا طرف
مقابل احساس بی علاقگی و سردی در برخورد پیدا کند. پس شایسته است که در این امور پیش قدم باشیم.
پیامبر(ص) و مسواک زدن
رسول خدا(ص) اهمیت زیادی به
مسواک می داد. دندانهایش پیوسته برّاق و سفید بود و دیگران را نیز به مسواک
زدن سفارش می کرد. هرگاه می خوابید، مسواک را بالای سر خود می گذاشت. پیش
از خواب مسواک می زد، وقتی از خواب بیدار می شد مسواک می زد. از آن حضرت
روایت شده است: آن قدر به مسواک فرمان داده شدم که ترسیدم بر من واجب شود.
چنان که نسبت به امت خویش نیز فرموده است: اگر بر امّتم سخت نبود آنان را
امر می کردم که با هر نماز، مسواک نمایند.
پیامبر(ص) و ساده پوشی
ساده زیستی رسول خدا(ص)، بی
توجهی به جلوه های فریبنده دنیا و ناز و نعمت آن در همه شؤون زندگی وی
متجلّی بود نقل شده است که گاهی آن حضرت، روی حصیر می خوابید، بی آنکه جز
آن چیزی زیرش باشد.
هرچه فراهم بود می پوشید، در
حدیث است که: «هرچه که از حلال می یافت، می پوشید». مهم، مباح بودن جامه
بود نه قیمت و جنس و دوخت و جذّاب بودن آن.
پیامبر(ص) و شوق عبادت
عارفان، مشتاق زمزمه و گفت و گو با محبوبند و چه کسی از پیامبر خدا عارف تر و عاشق تر به پروردگار بود؟ نشانه این اشتیاق را می توان در آن حضرت برای وقت اذان و نیز نماز ملاحظه کرد. آن بزرگوار می فرمود: «روشنایی چشم من در نماز و روزه قرار داده شده است». روزی ابوذر غفاری فرمود: ای ابوذر! خداوند، نماز را محبوب من ساخته است. همچنان که غذا را محبوب گرسنه و آب را محبوب تشنه قرار داده است، گرسنه هرگاه طعام بخورد، سیر می شود، و تشنه، با خوردن آن سیراب می گردد، ولی من از نماز، سیر نمی شوم.