انسان بر قانون مقدم است

انسان بر قانون مقدم است

 

تصور کنید ، مردی که همسرش به شدت بیمار است و چیزی به مرگش نمانده است . تنها راه نجات یک داروی بسیار گران قیمت است که در شهر فقط یک نفر هست که آن را می فروشد. مرد فقیر داستان ما ، هیچ پولی ندارد ، هیچ آشنایی هم  برای قرض گرفتن ندارد ، به سراغ دارو فروش می رود و التماس می کند.

به دست و پایش می افتد و عاجزانه خواهش می کند آن دارو را برای همسر بیمارش به عنوان وام یا قرض به او بدهد . دارو فروش به هیچ وجه راضی نمی شود ، به هیچ وجه ! حالا مرد ما دو راه دارد . یا دارو را بدزدد و یا نظاره گر مرگ همسرش باشد . مرد دارو را شبانه می دزدد و همسرش را از مرگ نجات می دهد . پلیس شهر او را دستگیر می کند .

کلبرگ ، "روانشناس و نظریه پرداز" بزرگ قرن بیستم ، با طرح این داستان از مردم خواست به دو سوال جواب دهند :

۱- آیا کار آن مرد درست بود ؟ ۲- آیا برای این دزدی ، مرد باید مجازات شود؟ چرا ؟

داستان معروف کلبرگ تمام بزرگان دنیا را به چالش کشید.! وی پس از طرح آن گفت : از روی جوابی که می توانید به این سوال بدهید من می توانم میزان هوش و شعور اجتماعی شما را تشخیص دهم ...  مهمترین قسمت این سنجش ، پاسخ به سوال چرا در سوال دوم بود .

هر کس جواب متفاوتی می داد . حتی سیاستمداران بزرگ دنیا به این سوال پاسخ دادند : - آری ، باید مجازات شود ، دزدی به هر حال دزدی است .  زیر پا گذاشتن مقررات ، به هر حال گناه است . فارغ از بیماری همسرش .  کار آن مرد درست نبود . اما مجازات هم نشود . زیرا فقیر است و راهی نداشته است .

اما هنگامی که از گاندی این سوال را پرسیدند ، پاسخ عجیبی داد . گاندی گفت : کار آن مرد درست بوده است و آن مرد نباید مجازات شود.! چرا ؟ زیرا قانون از آسمان نیامده است. ما انسان ها قانون را وضع می کنیم تا راحت تر زندگی کنیم . تا بتوانیم در زندگی اجتماعی کنار هم تاب بیاوریم .اما هنگامی که قانون منافی جان یک انسان بی گناه باشد ، دیگر قانون نیست. !

جان انسان ها در اولویت است. آن قانون باید عوض شود . گاندی گفت :  انسان بر قانون مقدم است . 

کلبرگ پس از شنیدن سخنان گاندی گفت : بالاترین نمره ای که می توان به یک مغز داد همین است.